Çevrein: Güliz Türkoğlu, Sezin GündoğanŞubat 2006’da, çeşitli ülkelerden Küresel Kadın Grevi temsilcileri, Grev’in Venezuela ayağı olan Los Teques’teki Toprak Komitesi ile birlikte çalışmak üzere ülkeye gitmişti. 3 Şubat’ta Başkan Hugo Chávez, Haziran 2006’dan itibaren yoksul ev kadınlarının ev içi emeklerinin tanınması kapsamında, asgari ücretin yüzde seksenine (372.000 bolivar ya da yaklaşık 180 dolar) tekabül eden bir aylık alacaklarını duyurdu. Ayrıca, asgari ücrette yüzde on beşlik bir artışın gerçekleşeceğini(ki çalışanların yemek ve diğer ihtiyaçlar için aldıkları karnelerle birlikte bu, ayda 835.350 bolivara ya da 400 dolara geliyordu), emekli aylıkları ile diğer düşük ücretlerde de artış olacağını duyurdu. Haziran’dan itibaren yüz bin ev kadını bu olanaktan yararlanacak; diğer bir yüz bin de Temmuz’da yararlanmaya başlayacak. Chávez 500.000 kadar kadının bu parayı alacağını söyledi.
Bu, kadınların ücretlendirilmeyen ev içi emeğinin ekonomik ve toplumsal katkısını tanıyan ve emekli maaşı bağlanmasını da öngören anayasanın devrimci nitelikteki 88. maddesinin uygulanması anlamına gelmiyor; 88. madde yürürlüğe girmek için meclisten geçmeyi bekliyor.
Uygulamayı beklemek yerine Chávez, kadınların ekonomik katkısının 88. madde tarafından tanınmasını, yürürlükteki kanunun en fakirleri yoksulluktan kurtarma hedefiyle birleştirdi ve petrol gelirinin bir kısmını kadınların kullanımına ayırdı; Chávez’in defalarca söylediği gibi kadınlar en yoksul olanlar, en çok çalışanlar ve devrime en çok inananlardı.
Haber Venezuela’da, biz tüm kadınlar ve devrimin kadınların katkısına ne kadar bağlı olduğunu bilen tüm erkekler tarafından coşkuyla karşılandı. Ancak bu mutevazı geliri alacak kişilerin seçiminde usûlsüzlük yapılmasının önünün nasıl alınacağı konusun zihinleri meşgul ediyordu. Chávez yolsuzluğa karşı tavrını açıkça ortaya koymuş olsa da, bu tek başına yolsuzluğu engellemeye yetmiyor.İnsanlarda hâkim olan düşünce, her ne kadar Chávez, belediye yetkililerini, kaynak dağıtımını taban örgütlerine bırakmaya zorlamanın yollarını bulsa da, iktidar konumundaki pek çok kişinin yolsuzluğa devam ettiği yolunda.
Böylesi yolsuzluğu önlemek ve yeni olanaklardan en çok ihtiyacı olanların faydalanmasını güvence altına almak için, Red Popular de Los Altos Mirandinos (Miranda Eyaleti Los Altos Taban Ağı) ile Los Teques Toprak Komitesi’ni de kapsayan Guaicaipuro Belediyesi, aşağıdaki bildiriyi yayınladı.
EV İÇİ EMEKÇİLERİ OLAN EV KADINLARINDAN BAŞKANIMIZ HUGO CHÁVEZ FRIAS’A BİLDİRİ
4 Şubat 2006
Bu bildiriyi yayınlama ihtiyacını, bir yılı daha bütçesiz geçireceğimizi ve halkın demokrasiye doğrudan katılımı ve taban örgütlerinin egemenliğini sağlama alma amacıyla orada burada kaynak için yalvaracağımızı görüp hissettiğimiz için bu bildiriyi yayınlama ihtiyacı duyduk.
Red Popular de Los Altos Mirandinos (Los Altos Halk Ağı), Miranda Eyaleti ve Guaicaipuro Belediyesi olarak, ayrıca Aragua, La Guaira, Merida ve Valencia’daki bağlantılarımızla beş yıldır, kentte ve kırsal bölgede Toprak Komiteleri’nin oluşturulması konusunda bilgi yayarak ve Mesas Tecnicas Locales (Yerel Teknik Komiteler) kurarak çalışmalar yürütüyoruz. Bu beş yılda mülkiyet araştırmaları, nüfus sayımları, sosyoekonomik araştırmalar yaptık ve topografi, sismoloji ve şehir planlama gibi özel metodolojiler kullanarak atölye çalışmaları tasarlayıp uyguladık. Deneyimimiz, üç yıl önceki kuruluşundan beri Consejo de Economia Social (Toplumsal Ekonomik Konsey) ile birlikte de çalışmayı da kapsıyor. Burada proje ve bütçe geliştirme, projeleri seçme ve topluluklarda uygulanabilirliğini inceleme üzerine çalışmalar yürüttük. Ayrıca Red de Usuarias y Aliadas del Banco de Desarrollo de la Mujer Banmujer’in (Kadın Kalkınma Bankası Mudileri ve Destekçileri Ağı) kurulma aşamasında yer aldık. Yaşatmaya yönelik bir ekonomi kurulabilmesine katkı amacıyla ideolojik çalışma yapan atölyeler düzenledik. Burada da en çok ihtiyacı olan kadınları belirlemek için sosyoekonomik bir araştırma yardımıyla bir seçme işlemi uyguladık. Bu seçme işleminde, 2003-04 arası 120 krediyi dağıtmak ve Casas de Alimentacion (aşevleri) ile Mercal denen tanzim satış mağazaları açılacak yerleri hangi kriterlere göre seçeceğimize karar verdik.. Toprak Komitesi, Mission Barrio Adentro’yu (düşük gelirli semtlere sağlık hizmeti götüren bir misyon) olumlu karşılayarak faaliyetleri için ona yer buldu; halk klinikleri kuran Kübalı doktorları destekledi. Ayrıca kuruluş aşamasında Consejos Comunales (Mahalle Konseyleri) için destek sağladık ve Plan de Obras Municipales (Bayındırlık Planı) için seçilecek projelere danışmanlık yaptık.
Ulus genelindeki katılımcıların yüzde yetmiş ila seksenine tekabül eden büyük çoğunluk, yerel örgütlenmelere liderlik eden ve bu devrimin, katılımcı demokrasinin savunucuları olan ev içi emekçileri, yani ev kadınlarıdır. Biz bu devrimi ileri götürme işini üstlenen kadınlarız. Para almadan çalışıyor ve devlet bürokrasisi tarafından aşağılanıyoruz. Kendilerine siyasi çıkar ve inandırıcılık sağlamak için bizim çalışmalarımızdan faydalanıyor, büyük mücadelelerle kazandığımız az sayıdaki kaynağa sahip çıkıyor, hatta bunları yönetip işleten kendileriymiş gibi davranma cüretini de gösteriyorlar. Bu durum, Başkan’a inanan, ama onun etrafını saranların çoğunluğuna aynı inancı beslemeyen kimseler arasında hayal kırıklığı ve umutsuzluk yaratmıştır. Bunlar, projelerimizi ve onları gerçekleştirmek için gerekli kaynakları çalmakla, biz taban örgütlerinin kapasitesini reddetmekle, aslında devrimi ve dünyayı değiştirmek için elimize geçen, bir daha da geçmeyecek olan bu biricik fırsatı bizden çalmaktadırlar. Başkan dün, petrol gelirinin yeniden dağıtımının bir parçası olarak – en yoksul kesimden başlamak üzere – kadınların evde yaptığı işler için asgari ücretin yüzde seksenine denk düşen (ayda 372.000 bolivar) bir ev kadını maaşı verileceğini ilan etti. Buna göre yılın ilk yarısında yüz bin kadına maaş verilmeye başlanacak, ikinci yarısında buna yüz bin kadın daha eklenecek. Başkan, bu işin Çalışma Bakanlığı ve Halk Ekonomisi Bakanlığı tarafından yürütüleceğini ve bu haktan faydalanacak kişilerin Consejos Comunales ve Juntas Parroquiales (Belediye Kurulları) tarafından belirleneceğini, bu kurumların da denetleme ve sorumluluk anlamında Toprak, Su ve Sağlık Komiteleri ile diğer toplum örgütlerinden sorumlu olacaklarını söyledi.
Venezuela ve tüm dünya kadınları, emeklerinin ekonomik olarak tanınması için yıllardır zorlu bir mücadele vermektedir. Şimdi bu hakkın, doğrudan onu kazananlara teslim edilmesini, politikayla geçinen ve hükümeti gözden düşürmeye çalışan, devrimci süreci derinleştirme yönündeki her tür girişimi engelleyen kan emici bürokratların ceplerinde kalmamasını güvence altına alma amacıyla, aşağıdaki önerileri getiriyoruz:
- Kaynakların, belediye meclisinden, ilçe meclisinden, mahalli veya yerel konseylerden ve diğer devlet kurumlarından geçerek yön değiştirmesini veya çalınmasını istemiyoruz.
2. Sosyal programlardan kimlerin faydalanacağına siyasi partilerin karar vermesini istemiyoruz, çünkü bunlar, oy satın almak için Misyonları kullanıyorlar.
3. Taban örgütlerinin referans noktalarının manipüle edilmesini ve bulandırılmasını, bizim gerçeklerimizden bihaber devlet memurları ile bürokratların bu yolla bizlere dayatılmasını istemiyoruz.
4. Projelerin ve girişimlerin, konseyler veya ilçe yetkilileri tarafından yerel topluluk liderlerinden çalınarak kendilerine aitmiş gibi sunulmasını da istemiyoruz.
5. Bir hükümet kurumunun veya programının sorumluluğunda olan bir konuda eleştiri getirdiğimizde escuálidos (darbe yanlısı muhalefet için kullanılan terim) içinde yer aldığımız suçlamasıyla dışlanmak istemiyoruz. Aksine, sosyal giderlerin denetçileri ve Bolivarcı devrimin bekçileri olarak saygı talep ediyoruz.
Tüm bunları, anayasa hukukuna göre hakkımız olan şeyler için yalvarmaya zorlanmış taban hareketi örgütleyicileri olarak yaşadığımız tecrübelere dayandırıyoruz. Toprak Komitesi olarak, beş yılüzerinde çalıştığımız projeyi Chávez’in Miranda eyaletindeki Guaicaipuro’da yaptığı Aló Presidente’de [Chávez’in canlı yayınlanan haftalık TV ve radyo programı] Başkanımıza teslim ettik. Bu programda Başkanımız, kent arazilerinde kira anlaşmalarını yasallaştırma çalışmaları için kuracağımız teknik ofise katkı olarak örgütümüze gerekli fonu doğrudan sağlamaya söz verdi. Yine de, çalışmalarımızı gerçekleştirebilmek için için yerel yetkililerden ve belediyelerden kırıntı dilenmeye devam ediyoruz. O fonlara ne olduğunu hâlâ bilmiyoruz. Bir söylentiye göre, aralarında valilik veya ulusal teknik dairenin de bulunduğu çeşitli organların elinde kalmış durumdalar. Bilmiyoruz.
Bir başka örnek ise İkinci Halk Ekonomisi Konseyi ve ulusal ölçekte FIDES ile yaşadığımız tecrübe; bizler, çalışma oturumlarında örgütlenmiş beş yüz vatandaşın olduğu bir toplantıda seçildik. Üç aylık bir eğitime tabi tutulduk ve hizmet sağlayıcı yedi kooperatif için bir merkez projesi örgütledik. Bir buçuk yıl bunun üzerinde çalıştık. Yine de fonlar (365.000.000) bugüne kadar elimize geçmedi ve bütün taleplerimize rağmen hiçbir cevap alamadık. İstediğimiz tek cevap, projenin hayata geçirilmesi.
Bir diğer örnek de Ramo Verde’deki Toprak Komitesi’nden: Burada 45 yıldır 26 aile, Savunma Bakanlığı’na ait askeri bir üste yaşamaktadır. Birçok dilekçeden sonra, Yerel Kamu Planlaması Konseyi, birisi yol yapımı, diğeri de elektrik için olan iki projeyi onayladı. Bugün, yani üç yıl sonra, hâlâ bir cevap almış değiller.
Bunlar tüm ülkede yaşanan genel durumun sadece birkaç örneği. Çok sayıda farklı biçimi mevcut ve taban hareketi olarak egemenliğimizi yıpratıyor, devrimci önerilerimizin, onlarla birlikte de devrimimizin yok olması riskini doğuruyor. Bunun olmasına izin veremeyiz, o nedenle şu önerileri getiriyoruz:
- Ev içi emekçilerine ayrılan para bizzat ve doğrudan Banmujer aracılığıyla ödensin ve hak sahipleri de Redes Populares de Usuariasy Aliadas de Banmujer’in nüfus sayımına göre seçilsin, çünkü deneyimlerimiz bize gösteriyor ki paranın çalınmamasını, partizanlık veya adam kayırmacılığın önlenmesini, sosyal adaletin hüküm sürmesini garanti etmek bu yolla mümkün olacaktır.
2. Bu maaş geçici değil, yaşam boyu olsun, çünkü kadınların yaptığı iş geçici değildir ve sonu yoktur.
3. Devrimci toplum çalışmaları da üretim olarak değerlendirilsin ve karşılığı ödensin.
Başkanımızın söylediği gibi, devrimin kurucuları olan biz kadınların, devrimci işlerimizi yapabilmek için eşlerimizin veya akrabalarımızın insafına kalmış olmamız doğru değildir.
Rüşvetçi politikacılar kastını ve terör rejimiyle birlikte elitleri, devrimci çalışmalarımızı istismar edecek yeni bir hırsızlar nesline yer açmak için atmadık başımızdan. Topluma ve devrime adanmışlığımızın bize, halkımıza, Başkanımıza ve devrimimize karşı yeni bir sömürü ve terör biçimi oluşturmada kullanılmasına izin vermeyeceğiz.
Bu yazı, http://www.zmag.org/Turkey adresli siteden alınmıştır.